Twee weken geleden ben ik naar een waardevolle en mooie thema avond “Rouw en Verlies” van geestelijk verzorger Lucia de Jong geweest, georganiseerd door het Toon Hermans Huis in Weert. Veel herkenning en inspiratie. Herkenning uit mijn eigen ervaring, inspiratie over hoe ik mijn bedrijf Troostkunst nog verder op kan zetten. Er broeit en bruist van alles bij me. Zeker ook na het bekijken van een aantal webinars van Anne Quaars.
Lucia de Jonge heeft het over tien woorden die ze deze avond bespreekt, woorden in de wereld van rouw en verlies. Iemand uit de groep noemde het de tien vitamientjes van Lucia, dat vond ik zó mooi gezegd, dat ik die er in deze blog inhoud.
-
Kwetsbaarheid
Leonard Cohen schreef een nummer over de kracht van kwetsbaarheid, in alles zit een barst, dat is hoe licht en leven erin komt. There is a crack in everything; that's how the light gets in.
-
Hoop
Er is een hoop die in je leeft. Die de zwartheid doet wegtrekken en ervoor zorgt dat er meer tinten kleur terugkomen. Voor mij is dit denk ik de reden waarom ik graag kleurrijke fotowerken maak en niet in zwart-wit werk. Ik heb wel eens op de opmerking gekregen dat zwart-wit zo troostrijk is. En ook al kan ik zwart-wit foto’s zeker waarderen, mij geeft zwart-wit geen troostend en helend gevoel. Het klopt voor mij ook niet, want de wereld is kleurrijk. Blauw luchten, groene grasvelden, gekleurde bloemen etc.
-
Krachtbronnen
Deze term was voor mij een echte eye-opener. Iets waarmee ik in mijn bedrijf verder wil. Een krachtbron is iets wat diep van binnen in je zit. Voor iedereen is dit anders en wat je krachtbron(nen) is, is zeer persoonlijk. Je wordt als mens in het leven uitgedaagd om jouw krachtbron te vinden. Met die krachtbron lukt het je om verder te gaan. Onderstaand een aantal krachtbronnen die Lucia kort heeft toegelicht.
- Bidden
Een vraag die je bij rouw en verlies bezig kan houden is waar vind ik mijn rust? Die kan je bijvoorbeeld vinden door te bidden, maar ook door te mediteren. - Natuur
Kracht en troost kan je vinden in het overweldigende van de natuur, de seizoenen, wind, kabbelende zee en een kleurrijke bloem. Dit kan allemaal kracht geven bij verdriet en helpen in het rouwproces. Mooie dingen in de natuur kunnen je heel diep raken. Voor mij persoonlijk biedt het idee dat de natuur een niet eindigende kringloop heeft veel troost. Na de kale koude winter komt er in de lente weer nieuw leven met de eerste voorjaarsbloeiers die weer uit de grond groeien. - Boeken
Ook kan het lezen van herkenbare verhalen je steun en troost brengen. Maar bijvoorbeeld ook boeken van rouwexperts zoals bijvoorbeeld van Manu Keirse. Vorig jaar heb ik een lezing van hem bijgewoond en een blog over Manu Keirse geschreven. - Kunst
Kunst kan je ontroeren en meenemen naar een andere wereld. Kunst raakt Lucia en ze noemde als voorbeeld een schilderij van Van Gogh. Van dichtbij zie je alleen dikke klodders verf, van veraf een mooi bloemenveld. - Muziek
Muziek komt echt in je lijf en kan kracht geven. - Dingen die je doet
Dingen die je doet kan ook helpen, zoals bijvoorbeeld mediteren of op een bankje in de tuin zitten. Tijdens mijn rouwproces ging ik vaak in een park wandelen. Of daar lezen en schrijven. - Rituelen
Rituelen zijn erg belangrijk zoals bijvoorbeeld het aansteken van een kaarsje. Dat is ook iets waarmee ik thuis ben opgegroeid. Door het hele huis brandden kaarsjes. Lucia vertelde dat het brandend kaarsje verbinding maakt met hemel en aarde. Dit geeft me inspiratie voor een volgend fotoproject. Ik heb een jaar aan “de hemel” gewerkt met mijn fotoserie Stardust. Nu ben ik onderzoek aan het doen naar het onderwerp “de aarde”. Helaas maak ik daar op dit moment te weinig tijd voor, maar na het Nature Talks Fotofestival die ik met mijn andere werk aan het organiseren zijn komt dat wel weer. - Vrijwilligerswerk
Mijn vader is na het overlijden van mijn moeder vrijwilligerswerk gaan doen, om zo weer wat structuur in zijn leven te krijgen en om onder de mensen te komen. En ik ben een paar jaar als collectecoördinator bij het KWF Eindhoven aan de slag gegaan. - Sportief bezig zijn
Het kan helpen om sportief bezig te zijn, zoals wandelen en fietsen in de natuur. Het maakt stofjes aan waardoor je je weer wat beter voelt. - Sociale contacten
Sociale contacten met bijvoorbeeld kleinkinderen, je netwerk van familie en vrienden, onderdeel van een vereniging zijn, kunnen belangrijk zijn. Net als de kerk die vooral vroeger veel kracht gaf. - Kleur
De kracht van kleur is mijn toevoeging, iets waar ik zelf veel mee bezig ben. Na de donkerte weer kleur en licht in je leven krijgen. Kleuren hebben verschillende effecten op vaak onbewust niveau.
-
Geaard zijn
Het verbonden zijn met Moeder Aarde, geworteld zijn. Een thema waar ik nu veel mee bezig ben als vervolg op mijn fotoserie Stardust. Lucia vertelt dat we steeds meer het contact met ons lijf verliezen. We zitten meer in het hoofd en zijn met spiritualiteit bezig. Aarden en voelen is juist een pas op de weg naar heelheid, naar heling. Heling is een woord dat in mijn leven speelt, prachtig vind ik bijvoorbeeld het woord Healing Art die vaak in ziekenhuizen en andere gezondheidsinstellingen wordt gebruikt.
-
Mildheid en compassie
We zijn vaak streng voor onszelf, maar kijk juist mild en met compassie naar jezelf. Luister naar jezelf.
-
Troost
In het ziekenhuis geven patiënten vaak aan dat ze dankbaar zijn met de kaarten die ze krijgen met mooie woorden en troost. Een slinger van troost door de kamer als lichtpuntjes in donkere nacht.
Huub Buijssen schreef een boek over de vijf talen van troost, deze vijf talen zijn:
- Luisteren.
- Er zijn voor de ander, laten voelen dat je er bent. Ik wil er zijn voor je.
- Kaarsje of kaartje geven, boeket. Gesterkt en getroost voelt.
- Helpen.
- Lichamelijk aanraken.
7. Stilte
Kloosters werden veel opgezocht om de stilte op te zoeken. En nog steeds is dat zo. Met het graven in jezelf kan het leven zich ontvouwen. Er zijn bossen als stiltegebied. In die bossen kan je al wandelend naar het diepste in jezelf reizen. Vragen die je jezelf na het verlies van een dierbare kan stellen zijn: "Wie ben ik nu eigenlijk na alles wat is gebeurd?" Je hoort in de stilte de stem van je eigen hart. Iets waarvoor je rust moet gaan inbouwen, maar niet veel mensen doen dat. Veel mensen hebben namelijk schrik voor de stilte. Maar je krijgt daardoor juist inzicht en nieuwe energie. Je leert nieuwe levenslessen.
-
Schoonheid
Kris Gelaude schreef er een gedicht over. De tijd leert te leven met verdriet tot je weer schoonheid ziet. Schoonheid kan zitten in mooie woorden op papier, mooie dingen in de natuur die heel diep kunnen raken, het wonder van de schepping, de kracht van natuur, je kunt je bijvoorbeeld in de sterren gaan verdiepen. Het is toch bijzonder dat dit de precies dingen zijn die ik ben gaan doen na het overlijden van mijn ouders. Schoonheid kan troost en kracht geven.
-
Veerkracht
De zoektocht naar opnieuw kleur, geluk en licht in het leven. Na overleven komt er weer leven.
-
Gemeenschap
Op weg door de donkerte heen. Het is iets van lang geleden dat de gemeenschap belangrijk is. De Grieken maakten vaak uitvoeringen over de tragedies in het leven. Lucia vertelde over het theater van Epidaurus, over Asclepius (de god van de geneeskunde) en de verbondenheid tussen lichaam en ziel. Verbinding maken met de pijn en verdriet in je leven. Het is een onderdeel van het leven.
Laat je ontroeren en meevoeren
Veel herkenning in de rouwreis die ik zelf heb afgelegd. Eigenlijk heb ik alle vitamientjes van Lucia wel eens aangeraakt. Vooral ben ik geraakt door het woord "krachtbronnen". Dat is uiteindelijk waar mijn bedrijf op gebouwd is. Het geven van kracht in donkere en moeilijke tijden. De belangrijkste krachtbronnen in mijn bedrijf zijn kunst, schoonheid, de natuur en kleur. In mijn kunst kan je ook rust vinden, de stilte opzoeken om met jezelf in gesprek te gaan. Mijn kunst kan ontroeren en je laten meevoeren naar een andere wereld.
De grote vragen door gemis en verdriet
Na deze lezing over rouw en verlies van Lucia gingen we het gesprek met elkaar aan. Waarin tevens de grote levensvragen aan bod kwamen. Door gemis en verdriet kan het zijn dat je met die grote vragen bezig bent. Existentiële vragen waaruit mijn Stardust serie is ontstaan, zoals de vraag 'waarom ben je hier op aarde'? Volgens Lucia zijn we allemaal zinzoekers.
Deze lezing van Lucia heeft mij veel herkenning en inspiratie gebracht, jou hopelijk ook!
Liefs, Nanda ♥
________________________________________________________________________________________________________________________
Fotografie: Nanda Bussers van Troostkunst.
De foto’s die bij de blogs worden gebruikt zijn uiteraard ook te koop. Bijvoorbeeld als schilderij aan de muur of wenskaart.
Shops:
Reactie plaatsen
Reacties